Kunnen digitale medische technologieën een verrijking zijn voor zorgverleners en hun patiënten? Dr. Giovanni Briganti, houder van de leerstoel Artificiële Intelligentie en Digitale Geneeskunde aan de Universiteit van Bergen, is alvast overtuigd van wel. Volgens hem kan digital medtech helpen om de zorg opnieuw warmer te maken.

Dit interview kadert in de campagne Digital-In-Health van het Riziv waar onze federatie aan meewerkt (zie kaderstuk onderaan).

Hoe kunnen digitale medische technologieën (apps, artificiële intelligentie, enz.) zorgpersoneel ondersteunen bij hun werk?

Giovanni Briganti: Ik zie vijf niveaus waarop digitale medische technologieën zorgverleners kunnen ondersteunen.  Ten eerste kunnen ze de kwaliteit van de patiëntenzorg helpen verbeteren.

"Studies hebben aangetoond dat de inzet van digital medtech de werkomstandigheden van zorgverleners kan verbeteren." 

Ten tweede kunnen ze bijdragen tot betere werkomstandigheden voor zorgverleners, dat hebben studies aangetoond. Ten derde kunnen ze zowel de logistieke als praktische organisatie verbeteren voor artsen, apothekers en andere zorverleners. Ten vierde helpen ze om wetenschappelijk onderzoek te versnellen. En ten vijfde laten ze toe om het beleid rond volksgezondheid beter te sturen.

Zijn artsen voldoende en goed opgeleid voor het gebruik van dergelijke toepassingen?

GB: De meeste artsen, apothekers en andere zorgverleners zijn sterk gemotiveerd om zich bij te scholen op dat vlak. Tot voor kort bestonden er nog niet zoveel opleidingen rond zorg en technologie, maar dat is sterk aan het veranderen.

Recent hebben we een leerstoel voor onderwijs en onderzoek op het gebied van artificiële intelligentie (AI) opgericht. De belangrijkste doelen zijn het stimuleren van onderwijs en onderzoek en het opleiden van zorgpersoneel op het vlak van digitale gezondheid en AI.

Opleiden gebeurt zowel via het curriculum als via permanente vorming voor praktiserende zorgverleners, denk bijvoorbeeld aan het interuniversitaire certificaat ‘AI en digitale geneeskunde’.

Op welke manier kunnen digitale technologieën patiënten vooruithelpen?

GB: Met de inzet van digital medtech kunnen we patiënten beter informeren, meer betrekken en alerter maken. Dat is een goede zaak! We zullen wel moeten leren omgaan met alert fatigue. Een ondoordachte inzet van technologie kan "waarschuwingsmoeheid" met zich meebrengen door een overdaad aan prikkels.

"We moeten opassen met de alert fatigue die een ondoordachte inzet van technologie met zich mee kan brengen."

Ik ben ervan overtuigd dat we met een juiste inzet van digital medtech de zorg opnieuw warmer kunnen maken, doordat zorgverleners zich minder of niet meer moeten bezighouden met taken die geen toegevoegde waarde hebben. Op die manier komt er meer tijd vrij om met empathie naar hun patiënten te luisteren.

Wat is er volgens u nodig om de ontwikkeling van digitale medische technologieën te stimuleren?

GB: We moeten zorgen dat niet alle kosten voor die technologieën terechtkomen bij de zorgverleners die ze gebruiken. Daarom ben ik een groot voorstander van "open source"-initiatieven.

Daarnaast moeten we de terugbetaling van digital medtech bevorderen zodat alle patiënten er toegang toe hebben, zonder financiële belemmeringen. En tot slot hebben we nood aan initiatieven om de digitale medische technologieën op de Belgische markt goed en voldoende snel te valideren.

Sinds 1 oktober 2023 kunnen professionele en wetenschappelijke organisaties bij het Riziv een aanvraag indienen voor de terugbetaling van mobiele medische toepassingen...

GB: Dat is een bijzonder goede zaak die de ontwikkeling van toepassingen een duw in de rug zal geven. Tot nu toe weten we wel nog niet op welke economische basis die terugbetaling zal gebeuren. Daarvoor moet er eerst een specifiek economisch model ontwikkeld worden voor de terugbetaling van dergelijke toepassingen op de lange termijn.

Campagne Digital-In-Health Dit interview kadert in de campagne Digital-In-Health van het Riziv. Digitaal ondersteunde zorg kan een meerwaarde zijn voor zowel patiënten als zorgverleners. Met deze campagne wil het Riziv de mogelijkheden tot integratie van deze innovatieve technologieën in het zorgpad nog beter kenbaar maken bij zorgverleners en hen uitnodigen om mee op de kar te springen. Onze federatie ondersteunt het initiatief, samen met Agoria.