Verduidelijk de deontologische principes en leg ze wettelijk vast
|
In ons land geldt vandaag geen verbod voor bedrijven om zorgverleners te sponsoren voor hun deelname aan wetenschappelijke congressen. Daardoor bestaat er een risico op de ongewenste beïnvloeding van zorgverleners in hun keuze voor een welbepaald medisch hulpmiddel. We pleiten voor een wettelijk verbod op sponsoring van individuele zorgverleners door bedrijven. Op die manier beschermen we zorgverleners tegen ongewenste beïnvloeding en garanderen we patiënten dat medische hulpmiddelen steeds op basis van objectieve criteria worden ingezet. |
Achtergrond
In ons land geldt vandaag geen verbod voor bedrijven van medische hulpmiddelen om zorgverleners te sponsoren voor hun deelname aan wetenschappelijke congressen. Zo kunnen bedrijven de kosten voor de reis, het verblijf en de inschrijving van zorgverleners deels of volledig op zich nemen.
Die praktijk creëert een een-op-eenrelatie tussen individuele bedrijven en zorgverleners en houdt een risico op (impliciete) reciprociteit in: bij zorgverleners kan het gevoel ontstaan dat ze bedrijven een “tegenprestatie” verschuldigd zijn voor de ontvangen sponsoring.
Om het risico op ongewenste beïnvloeding van zorgverleners in hun keuze voor een welbepaald medisch hulpmiddel te voorkomen, leggen onze leden zich sinds 1 januari 2020 zelf een verbod op individuele sponsoring op. Maar dat verbod is uiteraard niet bindend en is sowieso niet van toepassing voor bedrijven die geen lid zijn van onze federatie. (Circa 80% van de bedrijven van medische hulpmiddelen in België is lid van beMedTech).
Conflicterende wetten
Een tweede deontologische uitdaging draait rond de financiële steun door bedrijven aan niet-commerciële studies, zoals klinisch onderzoek met medische hulpmiddelen.
Die steun is bij wet verboden is (maar wordt in de praktijk gedoogd). Daartegenover staat dat de Sunshine Act bedrijven verplicht om de financiële steun die ze verlenen aan niet-commerciële studies elk jaar openbaar te maken in het transparantieregister van beTransparent.
De grijze zone die ontstaat door die elkaar tegensprekende regels zorgt voor (rechts)onzekerheid, zowel voor de bedrijven die steun toekennen als voor de instellingen die steun ontvangen.
Twee concrete aanpassingen
Een verduidelijking en een wettelijke verankering van de deontologische principes voor bedrijven in de industrie van medische hulpmiddelen dringt zich op en is belangrijk om de onafhankelijkheid van zorgverleners te vrijwaren.
- Verbod op sponsoring van individuele zorgverleners: met een verbod op sponsoring van individuele zorgverleners door bedrijven wordt de onafhankelijkheid van zorgverleners in hun keuze voor deze of gene medische hulpmiddelen gevrijwaard.
Zo’n verbod zorgt ook voor gelijkere markttoegang. Financieel slachtkrachtige bedrijven kunnen individuele zorgverleners immers eenvoudiger sponsoren. Kleinere bedrijven hebben het daardoor soms moeilijk om toegang te krijgen tot de markt vandaag.
- Gecontroleerde steun aan niet-commerciële studies: door het wettelijk verbod op financiële steun aan niet-commerciële studies te schrappen, verdwijnt de grijze zone en de daaraan gekoppelde (rechts)onzekerheid.
Cruciaal is dat er duidelijke voorwaarden aan dergelijke steun worden gekoppeld, om ongewenste beïnvloeding te voorkomen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om een verplichte openbare oproep tot financiering, aangescherpte verplichtingen op het vlak van transparantie…
